Besluit  OCMW-Raad

Artikel 1.

Voor de periode van 1 januari 2026 tot en met 31 december 2031 wordt een tussenkomst voorzien in de begrafeniskosten bij onvoldoende middelen, volgens onderstaande reglement.

Artikel 2.

REGLEMENT TUSSENKOMST IN BEGRAFENISKOSTEN - OCMW GEETBETS

Het decreet van 16 januari 2004 op de begraafplaatsen en lijkbezorging ligt aan de basis van deze regeling.

Omschrijving

In principe worden de kosten van een begrafenis gedragen door de familie of de erfgenamen van de overledene.

Wanneer er echter geen familie of erfgenamen zijn, of wanneer zij over onvoldoende financiële middelen beschikken, kan het OCMW tussenkomen. In dat geval organiseert het OCMW een eenvoudige maar respectvolle begrafenis, en neemt het de bijhorende kosten ten laste. Er dient een sociaal onderzoek gebeuren om de behoeftigheid aan te tonen.

Bevoegdheid

Wanneer een persoon overlijdt en ingeschreven is in het bevolkingsregister, vreemdelingenregister of wachtregister van Geetbets, is het OCMW van Geetbets bevoegd voor de opvolging van de begrafenisregeling.

Indien de overledene in Geetbets overlijdt maar nergens officieel is ingeschreven, ligt de bevoegdheid bij het OCMW van de plaats van overlijden.

Doelgroep

Na een sociaal en financieel onderzoek beoordeelt het OCMW of de overledene behoeftig is en of er nabestaanden zijn die financieel kunnen instaan voor de begrafeniskosten.

Komen in aanmerking voor een ten lasteneming van hun begrafenis- of crematie.

• Behoeftige personen, die geen echtgeno(o)t(e) of kinderen nalaten en waar er geen nabestaanden de begrafenis regelen. 
• Behoeftige personen die ten laste van het OCMW van Geetbets in een woonzorgcentrum of andere instelling verblijven.
• Behoeftige personen met nabestaanden die onvermogend zijn: die zelf ten laste van het OCMW zijn of gerechtigd zijn op een beperkt inkomen.
• Behoeftige personen die geen contact hebben met hun nabestaanden en waarvan de nabestaanden omwille van sociale, relationele en financiële redenen niet willen/kunnen instaan voor de begrafeniskosten.

Procedure:

De aanvraag tot tussenkomst in de begrafenis - of crematiekosten moet gebeuren voorafgaandelijk aan de begrafenis of crematie binnen de 24 uren na het overlijden of de eerstvolgende werkdag na het overlijden van de behoeftige persoon. Aanvraag wordt op de sociale dienst gedaan door de nabestaanden of door de begrafenisondernemer die hen vertegenwoordigt.

De begrafenisondernemer stuurt, binnen de 48 uur na overlijden het OCMW, een offerte die voldoet aan de voorwaarden van het begrafenisreglement.

Offerte inhoud

Post 1 : Basis begrafeniskosten
Post 2 : Bijkomende begrafeniskosten
Post 3 : Door te familie te dragen begrafeniskosten

• Het OCMW bevestigt de daaropvolgende dag of deze begrafenis volgens offerte ten laste wordt genomen. In de praktijk wil dit zeggen dat de Voorzitter van het Bijzonder Comité voor de Sociale dienst een dringende beslissing neemt die later ter bekrachtiging wordt voorgelegd op het Bijzonder Comité voor de sociale dienst. Elke derde die de begrafenis regelt of de offerte ondertekent met de begrafenisondernemer zonder vooraf het OCMW te verwittigen, zal zelf verantwoordelijk gesteld worden voor de kosten. Een voorafgaand schriftelijk akkoord van een derde met de offerte wordt immers beschouwd als een bewijs van niet-behoeftigheid. De persoon die de offerte ondertekende, kan nadien geen steunaanvraag indienen op het OCMW om deze kosten ten laste van het OCMW te laten nemen.
• De beslissing om tussen te komen in de begrafenis- en crematiekosten wordt voorafgegaan door een sociaal onderzoek, uitgevoerd door een maatschappelijk werker.
• Uit dit sociaal onderzoek moet onder andere blijken of de overledene al dan niet een behoeftig persoon is, of er beschikbare middelen zijn die kunnen worden aangewend om de kosten te betalen, wat de financiële en sociale situatie is, wie de wettelijke erfgenamen zijn, of er een verwerping van de nalatenschap is.
• Indien de erfenis verworpen wordt door de erfgenamen dient dit aangetoond te worden met een attest (= uittreksel uit het register der akten van aanvaardingen en verzakingen van nalatenschappen en gemeenschappen). Bij het ontbreken van dit attest kunnen de kosten van de begrafenis alsnog op de erfgenamen verhaald worden.
• Indien de overledene valt onder een voorlopige bewindvoering of een collectieve schuldenregeling zal de advocaat voorafgaand worden gecontacteerd om de financiële situatie te bekijken.
• Indien er een uitvaartverzekering is, wordt de verzekeringsmaatschappij onmiddellijk verwittigd. De uitvaartverzekering staat in voor de begrafenis/ crematie en de gemaakte kosten.
• Indien betrokkene een ambtenaar is dient er contact opgenomen worden met de pensioendienst waar zijn pensioen wordt uitbetaald.
• Bij de dienst burgerzaken wordt er nagekeken wat de laatste geregistreerde wilsbeschikking is van de overledene.
• Indien er geen laatste geregistreerde wilsbeschikking is, wordt er gekozen voor een burgerlijke uitvaart. Is er een laatste geregistreerde wilsbeschikking aanwezig, kan er een crematie en/of kerkdienst plaatsvinden.
• De begrafenisondernemer wordt gecontacteerd en regelt de begrafenis. In geval van crematie, dient de maatschappelijk werkster een attest opmaken voor de begrafenisondernemer/crematorium voor de toepassing van het sociale tarief voor OCMW’s. De maatschappelijk werker zal hiervoor een attest opmaken waaruit blijkt dat de uitvaart van de overledene ten laste van het OCMW zal gebeuren.
• Het OCMW behoudt zich steeds het recht om een aanvraag te weigeren indien er elementen zijn waaruit blijkt dat er geen behoeftigheid is.

Mogelijke tussenkomsten in de begrafenisonkosten

De tussenkomst dient om de overledene een minimale begrafenis te bezorgen en omvat de volgende begrafeniskosten. Het OCMW komt tussen in de volgende begrafeniskosten:

1. BASIS BEGRAFENISKOSTEN

• Standaard lijkkist van max € 700,00
• Afhalen (overbrenging) van overledene 
  Overbrengen van de overledene van plaats overlijden ( woning, ziekenhuis, e.a.) naar funerarium;
  Overbrengen van de overledene van funerarium naar de kerk, of/en naar het crematorium en naar de begraafplaats binnen Vlaanderen;
• Funerariumkosten:verblijfskosten, lijkzak, lijkwade (indien niet beschikbaar), opbaren en vervullen van wettelijke formaliteiten;
• Lijkwagen en maximum 2 dragers bij de uitvaartdienst;
• Uitvaartdienst of ceremonie met een maximum van € 200,00 per viering
• Begraving of uitstrooiing van assen in de gemeente van onderstandsdomicilie;
• Drukwerk naar keuze met een maximum van € 75,00;
• De totale kostprijs van de begrafeniskosten mag maximum € 2.650,00 incl. BTW bedragen.

2. BIJKOMENDE BEGRAFENISKOSTEN

De begrafenisondernemer kan de bijkomende kosten enkel aanvragen als hij er in zijn offerte motiveert waarom de bijkomende begrafeniskosten noodzakelijk zijn. Het OCMW zal dan oordelen of deze vraag gegrond is. Zodra de begrafenisondernemer een schriftelijk akkoord heeft ontvangen van het OCMW kan hij deze kosten factureren aan het OCMW. Zo niet moeten deze bijkomende begrafeniskosten ten laste genomen worden door de nabestaanden.

3. BEGRAFENISKOSTEN WAAR HET OCMW NIET IN TUSSENKOMT

• Drukwerk > € 75 en de verzendingskosten drukwerk
• Bloemstukken
• Koffietafel
• Grafsteen/Columbarium of verplaatsing van een zerk
• Extra bijdrage concessie
• Vervoeronkosten en begrafeniskosten buitenland

Wanneer het OCMW instaat voor de betaling van de begrafeniskosten kunnen de nabestaanden geen duurdere dienst bestellen en enkel de opleg betalen.

Terugvorderbaarheid en terugbetalingen bij begrafeniskosten

Het OCMW zal de nodige stappen zetten om het volledige/gedeeltelijke bedrag van de verleende tussenkomst terug te vorderen via:

• Het invorderen van begrafenisvergoedingen door externe organisaties (zoals de mutualiteit, vakbond of een overlijdensverzekering) worden toegewezen aan het OCMW, als vergoeding voor de gemaakte kosten.
• Het instellen van een vordering tot verhaal op roerende goederen (bv. kapitalen uitgekeerd door een levensverzekering) en onroerende goederen die behoren tot het actief van de nalatenschap
• Het verhalen van de kosten op de erfgenamen wanneer (achteraf) blijkt dat er toch een actief aanwezig is in de nalatenschap (bijvoorbeeld een woning, spaartegoeden of andere vermogensbestanddelen) of indien blijkt dat de erfgenamen de nalatenschap toch niet hebben verworpen.
• Het verhalen van de kosten op de onderhoudsplichtigen overeenkomstig artikel 98 § 2 van de organieke wet.

 Formulieren/ informatie voor aanvraag tussenkomst in de begrafeniskosten

• Kopie identiteitskaart aanvrager
• Uittreksel uit het overlijdensregister
• Eigendom van woning (en)
• Gegevens mutualiteit
• Gegevens begrafenisondernemer
• Offerte begrafenisondernemer
• Gegevens financiële situatie overledene en erfgenamen
• Wilsbeschikking
• Indien nodig: bankgegevens opvragen via Febelfin
• Andere relevante documenten

Goedkeuring tussenkomst in de begrafeniskosten

Het Bijzonder Comité voor de Sociale dienst neemt de beslissing steun in tussenkomst van de begrafeniskosten. De Voorzitter kan bij hoogdringendheid beslissen tot ten laste nemen van de begrafeniskosten van maximaal € 2.650,00 incl. BTW. Zijn beslissing wordt voorgelegd op de eerstvolgende Bijzonder Comité van de Sociale dienst ter bekrachtiging. De beslissing wordt gecommuniceerd aan de aanvrager en de begrafenisondernemer.

Artikel 3.

Afschrift van deze beslissing zal via het digitaal loket overgemaakt worden aan de toezichthoudende overheid.